NOTKA OD AUTORA - post zmodyfikowano dnia 27.06.2016 ze względu na niemerytoryczne podejście do tematu :) teraz już jest lepiej :)

Chcecie wiedzieć dlaczego nie mamy pompy ciepła? Dlaczego nie opłacało się nam jej kupować? Ile by kosztowała pompa ciepła? I co sądzę o jej 'oszczędności'? To zapraszam do lektury... mam nadzieję, że Was nie zanudzę. Jednak dostaję tak wiele pytań na ten temat, że nie mogę się już dłużej bronić przed napisaniem tego posta na blogu.

co to jest pompa ciepła?

Tłumaczę po swojemu: pompa ciepła to urządzenie, które wymusza przepływ ciepła z obszarów o niskiej temperaturze (z gruntu lub powietrza z zewnątrz) do obszaru o temperaturze wyższej (czyli domowej instalacji grzewczej), ogrzewając ją. Tak, wiem! Założenia działania pompy ciepła są wbrew naturze :) ale dzięki dostarczonej energii zewnętrznej taki proces może śmiało zachodzić, a na dodatek możemy z niego korzystać. Łatwiej to zrozumieć na przykładzie lodówki, która 'rozdziela' zimne powietrze od ciepłego. Wiadomo, że zimne zużywa do schłodzenia wewnątrz urządzenia, a ciepłe oddaje na zewnątrz (z tyłu lodówki). Pompa ciepła działa odwrotnie, wykorzystując oddane (odzyskane) ciepło do ogrzewania domu.

jakie są rodzaje pomp ciepła?

Jest kilka rodzajów pomp ciepła,... co trochę komplikuje sprawę zrozumienia systemu. Podział zależy od tego, skąd pobierane jest ciepło i gdzie/jak jest oddawane:

pompa ciepła 'powietrze-powietrze' - pompa ogrzewa powietrze w pomieszczeniach domu, odbierając ciepło z powietrza na zewnątrz domu;
pompa ciepła 'powietrze-woda' - pompa odbiera ciepłe powietrze z zewnątrz budynku i ogrzewa zabranym ciepłem wodę w instalacji grzewczej domu;
pompa ciepła 'woda-woda' - pompa odbiera ciepło z wody (gruntowej, stawu itp.) i ogrzewa zabranym ciepłem wodę w instalacji grzewczej domu;
pompa ciepła glikol-woda - pompa odbiera ciepło z glikolu (tj. ciecz niezamarzająca, którą zakopuje się w gruncie na 1,5m głębokości i która krąży w wymienniku ciepła) i ogrzewa zabranym ciepłem wodę w instalacji grzewczej domu. Ta pompa zwana jest też pompą gruntową.

... uff, mam nadzieję, że czegoś nie pomieszałam ...

Jak widać, rodzajów jest kilka: niektóre można łączyć, niektóre są bardziej wydajne niż inne, a jeszcze inne mają pewne ograniczenia. Dlatego wybór odpowiedniej pompy, porównanie ich parametrów czy nawet ceny jest bardzo trudnym zadaniem. Widać to wyraźnie po cenach pomp ciepła, które zaczynają się od 20 tyś zł, a kończą nawet na 90 tyś zł.

dlaczego pompa ciepła?

Mam wrażenie, choć mogę się mylić, że pompa ciepła to bardzo MODNE urządzenie w ostatnich czasach. Kto by się teraz nie budował, to MUSI mieć pompę ciepła. Jednak rozum podpowiada, że, jak z każdą rzeczą przy budowie domu, warto się zastanowić czy aby pompa ciepła jest dla każdego. Analizowanie swoich potrzeb, wymagań oraz wygody to niezwykle istotna kwestia przy wyborze ogrzewania domu. Dlatego dziwi mnie, kiedy ktoś stwierdza: 'Macie pompę ciepła!' ... mmhhh.... zastanawiam się wtedy, czy aby na pewno to jest pierwsza rzecz, którą powinno się mówić przy rozmowie na temat ogrzewania domu???

Chyba lepiej będzie zapytać:

jakie macie dostępne media na waszej działce?
jakie opcje ogrzewania domu brałeś pod uwagę?
co używałeś do ogrzewania poprzedniego domu/mieszkania ? ile lat temu zakupiony był ten system?
masz sprawdzoną firmę?
co używają sąsiedzi?

Nie każdy przecież musi mieć pompę ciepła, a to dlatego, że wymyślono ją z innego niż MODA podstawowego założenia:

Pompa ciepła stała się popularna i atrakcyjna dlatego, że jest bardziej oszczędna. I niestety często słyszę, że tutaj się zdanie kończy. Prawda jest taka, że pompa ciepła stała się popularna i atrakcyjna, dlatego że jest bardziej oszczędna niż (i tu uwaga) ogrzewanie elektryczne! Wiele osób o tym zapomina, wpadając w pułapkę marketingową. Ja też słyszałam, że pompa jest oszczędna, działa jak marzenie, że jej koszt się zwraca i wszyscy ją kupują, więc to chyba znaczy, że się opłaca. CHYBA! Ale aby uwierzyć w czyjeś przypuszczenia, przeanalizowałam moją sytuację i moje wybory - niestety potwierdzając te moje przypuszczenia, że mówienie, że pompa ciepła jest oszczędna jest w moim przypadku mitem.

Oczywiście ile producentów pomp, ile rodzajów pomp i ile domów- tyle wycen i porównań. Ja chciałam pompę gruntową (jedną z droższych opcji wśród pomp) od producenta wysokiej klasy - ale tak samo, dla porównania, wybrałam droższy i lepszy jakościowo piec gazowy. Może dlatego pompy nie opłacało się robić, a może dlatego, że coś źle przeliczyłam :) ? Tak czy siak, przekonałam wtedy samą siebie, że pompa ciepła nie jest dla nas i poniżej napiszę dlaczego. Dlatego zachęcam was to zgłębienia tematu pomp. Głównie poszukania użytkowników tych urządzeń (tych prawdziwych nie z internetu), którzy najrzetelniej powiedzą wam jakie mają doświadczenia z danym modelem i producentem oraz jakie ponoszą koszty.

Zachęcam do rzetelnego przeanalizowania kosztów i wzięcia pod uwagę:

kosztów zakupu urządzenia,
kosztów około-potrzebnych urządzeń,
kosztów serwisowania oraz
opłat, jakie się spodziewacie, mając pompę ciepła.

Oczywiście potem należy wykonać podobne porównanie dla alternatywnego źródła ogrzewania domu (w naszym przypadku był to gaz).

Z mojego doświadczenia oraz porównania kosztów wynikło, że pompa się nie opłaca, kiedy ktoś ma możliwość korzystania z gazu; i tu potwierdza się założenie, że pompa ciepła jest dla kogoś, kto nie ma gazu w działce.

dlaczego warto montować pompę ciepła?

Pompa ciepła to urządzenie, które wymyślono, aby ułatwić człowiekowi życie w domach na działkach bez dostępu do gazu ziemnego. Dlaczego? Bo jeśli brakuje gazu, dom musi być ogrzewany: albo piecami elektrycznymi, albo piecami, w których trzeba palić (węglem, groszkiem czy czymś tam jeszcze innym). Pierwsze rozwiązanie jest bardzo kosztowne. Najdroższe z możliwych. Drugie rozwiązanie jest pracochłonne, uciążliwe, brudzące i wymagające czasu, a do tego regularności i systematyczności. Tak, że nie dziwię się, że ktoś wpadł na pomysł, aby było i ciepło, i taniej w utrzymaniu, i wygodniej - dlatego właśnie powstały drogie w montażu, a tanie w utrzymaniu pompy ciepła.

ALE... jeśli mamy gaz... to sytuacja jest zupełnie inna. Przy gazie piece nie są brudzące, nie wymagają też od użytkownika ciągłej kontroli ani pracy, a do tego - mogą być tańsze od pompy ciepła... Dlatego namawiam do rzetelnego podejścia do sprawy. Wydatki związane z ogrzewaniem domu to największa inwestycja, którą warto przemyśleć na milion sposobów.

STUDY CASE

porównanie kosztów posiadania pompy ciepła a pieca gazowego na podstawie naszego domu

ile kosztuje instalacja pompy ciepła v. pieca gazowego?

Posiadam wycenę, którą przygotowała profesjonalna firma, zajmująca się instalacjami grzewczymi - w oparciu o wymagania naszego domu. Pamiętajcie, że nasz dom ma 250m2 pow. użytkowej + 50m2 garażu też ogrzewanego (ale połowicznie), jest dwupoziomowy, posiada ogrzewanie podłogowe (tylko, bo takie chcieliśmy mieć), dwie łazienki z prysznicami, jest ocieplony pianą na poddaszu, bardzo dobrze zaizolowany (ale to nie dom pasywny), posiada ciepłe i nowej generacji okna, oraz zwykłą wentylację grawitacyjną (nie ma rekuperacji). Poniższe porównanie wykonałam kiedy się budowaliśmy - styczeń 2015.

montaż kotłowni opartej na gruntowej pompie ciepła Vaillanta z zasobnikiem wody, gruntowym wymiennikiem ciepła z rozdzielaczem dolnego źródła z zaworami i rotametrami, pompą cyrkulacyjną, materiałami instalacyjnymi i automatyką:

- RAZEM = ok. 65 000 zł brutto

montaż kotłowni gazowej kondensacyjnej na piecu BUDERUS wraz ze zintegrowanym systemem powietrzno-spalinowym i automatyką pogodową:

- RAZEM = ok. 17 000zł brutto

Różnica? 48 000zł brutto na etapie budowy!

UWAGA - ceny pomp ciepła wahają bardzo mocno w zależności od producenta, ale także i rodzaju pompy. Pompa wyceniona u góry, to pompa gruntowa, jedna z technologicznie lepszych i uzyskująca najwyższe parametry grzewcze, a przez to też oszczędniejsza w utrzymaniu. Na rynku są dostępne tańsze opcje (jak np. pompa ciepła powietrze - powietrze czy pompa powietrze-woda - ale my nie chcieliśmy takich ze względu na złe doświadczenia z nimi naszych znajomych)

dodatkowe koszty około-urządzeniowe pieca gazowego

O tyle, o ile koszty zakupu pompy ciepła kończą się na 65 000zł brutto, o tyle przy piecu gazowym należy jeszcze doliczyć konieczność budowania komina oraz koszt podłączenia gazu do domu - w naszym przypadku to w sumie 12 000zł.

Teraz różnica wygląda nieco lepiej, ale nadal korzystniej dla pieca gazowego - 36 000zł.

jakie są koszty bieżące ogrzewania domu

pompą ciepła v. piecem gazowym?

Ogrzewanie domu pompą ciepła nie jest za darmo i też kosztuje. Należy pamiętać, że pompa ciepła, aby pracować, potrzebuje prądu. Dowiedziałam się z kilku źródeł, że dla takiego domu jak nasz rachunki za prąd, przy stosowaniu wybranej pompy gruntowej, wychodziłyby na poziomie ok 2500zł/rocznie. Dodam przy okazji, że należę do tych osób, które zapewne nie przesiadywałyby przy pompie ciepła godzinami, aby ją IDEALNIE wyregulować. Podobno, jeśli poświęci się pompie swój cenny czas opłaty za prąd można jeszcze zmniejszyć. Ja do nich nie należę, więc założyłam bezpieczną granicę. Dodam też, że w tych kosztach jest tylko wartość za pompę, nie ma tutaj opłat za energię zużywaną przez inne urządzenia w domu. Odjęłam tę wartość, wiedząc ile płacimy za prąd.

Ten sam dom ogrzewany piecem gazowym - to opłaty w wysokości 4 000zł/rocznie.

[Są to potwierdzone wartości, ponieważ wiem ile płacę za gaz i prąd oraz ile za pompę ciepła i prąd płaci sąsiad w podobnym domu. Obie kwoty biorą pod uwagę ogrzanie domu oraz ogrzanie ciepłej wody]

jakie są koszty serwisowania pompy ciepła v. pieca gazowego?

Należy pamiętać, że oprócz podstawowej ceny montażu oraz opłat, urządzenia będą jeszcze wymagały serwisowania - co też kosztuje.

Tutaj akurat sytuacja ma się podobnie. Czy gruntowa pompa ciepła czy piec gazowy - koszt to ok. 200-300zł/rocznie co potwierdza Vaillant i Buderus.

Sytuacja ta jednak różni się u każdego producenta. Wiem, że istnieją opłaty serwisowe nawet w wysokości 1000zł/rocznie za pompy p-p - dlatego zawsze o to podpytajcie.

żywotność pomp ciepła v. pieców gazowych)

Aby przeliczyć opłacalność urządzeń, należy wziąć pod uwagę ich żywotność. Niestety, nic nie działa wiecznie. W przypadku pomp ciepła określa się to na 10-12 lat. W przypadku pieców gazowych 13-16 lat.

czy warto instalować pompę ciepła?

Kiedy wiedziałam co ile kosztuje, mogłam dokonać odpowiedniego porównania

POMPA CIEPŁA

koszt instalacji - 65 000zł
koszt serwisu - 12 lat x 250zł = 3 000zł
opłaty za ogrzewanie (prąd) = 12 lat x 2500zł = 30 000zł

RAZEM = 98 000zł - gruntowa pompa ciepła

PIEC GAZOWY

koszt instalacji - 15 000zł
koszt około-urządzeniowy = 12 000zł
koszt serwisu - 12 lat x 250zł = 3000zł
opłaty za ogrzewanie (gaz) = 48 000zł

RAZEM = 78 000zł - piec gazowy

Pompa ciepła okazała się dla nas 20 000zł droższa, ale można by pójść dalej z wnioskami oszczędności, ponieważ pompa po 12 latach wymagałaby wymiany (miejmy nadzieję, że wtedy ceny już mocno spadną), a piec gazowy pracowałby jeszcze przez kolejne 3-5 lat.

Dlatego uważam, że zastanawianie się nad kupnem odpowiedniej pompy ciepła przy posiadaniu gazu w działce, to bardzo ważna kwestia. Może się okazać, że wtopimy nawet 20 000zł :) Owszem, są tańsze pompy, są też tańsze piece gazowe. Są różni producenci i są różni użytkownicy. Są też różne domy i różne wymagania.

Jedna z czytelniczek poniżej napisała, że dostała dofinansowanie na pompę ciepła. Warto wykorzystać taką możliwość i wiedzieć, że jest taka możliwość. Przy naszym tempie budowy nie było mowy o dodatkowych procedurach biurokratycznych, ale też nie warto się czasem tak spieszyć :)

_______________________

Mam nadzieję, że udało Wam się dotrwać do końca posta... i że udało mi się zwrócić Waszą uwagę na brak rozsądku niektórych budujących się i ich podążanie za modą...

Ja nie mam nic przeciwko pompie. Niech sobie ludzie ją montują. Sama bym się o nią pokusiła, gdybym oczywiście nie miała gazu. Ale nie lubię tego, kiedy ludzie brną w takie nowinki budowlane, nie zastanawiając się nad tym, dlaczego ktoś to wymyślił i czy na pewno jest to dla mnie... budowanie to nie zabawa ani moda. A podążanie tylko dlatego za modą typu: pompa ciepła, fotowoltaika, rekuperacji, dom pasywny - bo będę lepszy od sąsiada, jest po prostu marne :(

Wszystko ma sens, jeśli znamy swoje wymagania i ograniczenia ... Wtedy gotowe rozwiązania czekają...

buźka